Detail Notisia

MAPPF KUDA AI-OAN SALAK BA RAI EKTARE 3 IHA VIQUEQUE

Viqueque-27-11-25 Ministeriu Agrikultura Pekuaria Peska no Floresta (MAPPF) hamutuk ho PAM Viqueque lansa atividade kuda ai-oan salak ho total 300 pes ba rai ektare 3 iha suku uma kiik postu administrative Viqueque vila ho objetivu atu hasae produsaun aifuan iha Timor-Leste.

Ministru agrikultura pekuaria peska no Floresta Marcos ‘‘ MAMETA’’ da Cruz iha  entrevista hateten, ohin ita mai halo programa kuda ai-oan salak ida ne’ebe bele produz fuan, ita foin komesa  kuda ba rai ektar 3 no ai oan ne’ebe distribui iha ne’e total 3000 pes ita espera katak depois de tinan 3 ita bele hetan resultadu, tanba ne’e mak ita mos hakarak atu dezenvolve aifuan ai-horis ne’ebe bele produz sai fuan ida mak salak, iha fatin seluk iha povu balun kuda ona maibe iha parte MAPPF ita koko no komesa inisia iha ne’e tanba ita bele dehan area ne’e potensia ba ai horis,  tanba molok ita halo programa ne’e mos ita nia tekniku sira avalia no hare rea ne’e ninia klima ne’e diak ba kuda ai-fuan nune’e mos iha ne’e iha agrikultor no komunidade sira mos iha vontade hakarak atu kontribui kuidau ai-horis atu nune’e resultadu sira bele fan hodi sustenta nesesidade familia.

Governante ne’e apresia ba agrikultor sira ne’ebe iha vontade tebes hodi halo programa ida ne’e no kontinua mos ba iha munisipiu seluk ne’ebe kuda ai-fuan sira hanesan has, tanjarina, rambutan ne’ebe ita fo iha fatoin selseluk depende ba sira nia klima, hanesan rambutan ita fo iha Baguia, no ita husu nafatin ba ita nia agrikultor sira atu bele kolabora ho governu central no governu lokal, atu ita servisu hamutuk hodi dezenvolve ita nia rai liu-liu iha setór Agrikultura, Pecuaria, Peska no Floresta.

Ohin iha ne’e ita koalia konaba aifuan mas iha fatin seluk ita buka nafatin atu enkoraja ita nia agrikultor sira atu bele partisipa ativamente iha area agrikultura, ita mos husu ba iha setor privadu sira no emprezario Timor oan sira bele kontribui no dezenvolve setor agrikukltura hanesan kuda ai-fuan, ho ita atividade sira ne’ebe maki ha ita nia teknik sira sei nafatin halo akompanhamentu komesa husi kuda to’o kolleta, ita nafatin tau atensaun atu nune’e fatin ne’e bele sai ezemplo ida ba ema seluk liu-liu ba empreza sira ne’ebe hakarak atu dezenvolve ai salak ida ne’e. tanba ba oin ita sei hari banku nasional dezenvolvimentu atu apoiu ba ita nia setor privadu sira ne’ebe hakarak atu involve iha prosesu dezenvolvimentu iha setor sira ne’e inkliu setor agrikultura. Dehan Ministru MAPPF

Iha fatin hanesan Prezidente Autoridade Municipal (PAM) Viqueque Francisco C.S Gonzaga Soares esplika, Iha parte tekniku bele dehan katak Municipio Viqueque iha Director, Xefe Departamentu no mós sira servisu Municipais liu liu agrikultura nian. Ita sei husu atu identifika fatin sira seluk, tanba iha municipio Viqueque iha ambisaun ida katak optimista area agrikultura sai area potensialidade ne’ebe bele lori ba merkadu.

Nia hatutan, Munisipio Viqueque iha tasi, iha foho, iha rai maran iha mós rai tetuk, tanba ne’e atu dehan katak iha hare, iha ikan no mós produtu sira seluk tan, alende ne’e iha mós aihun lubuk ida ne’ebe mak bele halo komersializasaun, atu bele hasae kresimentu ekonomiku ba Municipio Viqueque. Politikamente ita hakarak halo buat hotu ho diak, maibe espera dehan katak parte tekniku no politika tenke hamutuk atu bele buka solusaun oinsa ita bele lori dezenvolvimentu ne’e ba iha ita nia povu.

“Ohin ita komemora 50 anos, ba proklamasaun unilateral 28 de Novembro, ita dehan liberta patria entaun atu kompleta liu halo  libertasaun mós ba povu, tanba ne’e mak hakarak ka lakoi konsentrasaun dezenvolvimentu tenke tun ba baze, husu mós ba parte tekniku sira hare oinsa hare ba area potensialidade sira,  hanesan foin lalais Feira iha Dili Tasi Tolu, Munisipio Viqueque nia Barak ka stand aprezenta ona buat barak liu liu produtu lokal, ita espera dehan katak produtu lokal hirak ne’e bele tama on aba iha merkadu.” Tenik PAM Viqueque

Iha fatin hanesan Xefe Grupu Salak Jeremias Gomes hato’o nia obrigado ba MAPPF tanba bele halo lansamentu kuda salak iha sira nia Munisipio, tanba ne’e husi sira nia parte sira sente orgulho tebes.

“Aioan Salak hanesan primeira vez ami hetan hodi kuda, area luan ba kuda Ai-Salak iha hektar 3, tanba ne’e  ami kontente tebes, ami mós pronto atu tau matan ba Ai oan hirak ne’e, maske udan ka bailoro ami sei tsu matan to’o aioan irak ne’e moris ho diak.” Katak nia